โรคขาดโปรตีนและพลังงาน

Healthier U Happier :

          เป็นโรคขาดสารอาหารชนิดหนึ่งที่เกิดจากร่างกายได้ทั้งพลังงานและโปรตีนไม่พอ เป็นโรคที่พบบ่อยในเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี เพราะเป็นวัยที่ร่างกายเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ต้องการสารอาหารต่างๆ ต่อน้ำหนักตัวหนึ่งหน่วยมากกว่าวัยอื่นๆ ถ้าเด็กได้อาหารซึ่งให้โปรตีนและพลังงานไม่พอ จะเป็นในด้านคุณภาพหรือปริมาณ ก็ทำให้โรคขาดโปรตีนและพลังงานได้ ลักษณะอาการของโรคนี้ที่เห็นแตกต่างกันอย่างชัดเจน 2 รูป แบบคือ ควาชิออร์กอร์ (Kwashiorkor) และ มาราสมัส (Merasmus)

          ควาชิออร์กอร์ (Kwashiorkor) เป็นโรคขาดโปรคตีนและพลังงานประเภทที่มีการขาดโปรตีนอย่างมาก อาการแสดงต่างๆ ที่ตรวจพบเป็นผลจากร่างกายมีโปรตีนไม่เพียงพอ เด็กมีอาการบวม เห็นได้ชัดที่ขา 2 ข้าง เส้นผมเปราะและหลุดร่วงง่าย ผิวหน้าบางลอกหลุดง่าย ตับโต เด็กมีอาการซึมและดูเศร้า ไม่สนใจต่อสิ่งแวดล้อม กล่าวคือ แย่ทั้งทางร่างกายและจิตใจ
          ชื่อ ควาชิออร์กอร์ นี้ได้รับการขนานนามเมื่อ พ.ศ. 2476 โดยแพทย์หญิง Williams ซึ่งเป็นแพทย์ชาวอังกฤษและไปทำงานประเทศกานาในทวีปแอฟริกา ในสมัยนั้นกานายังเป็นอาณานิคมของอังกฤษ แฃะพบเด็กชาวกานาที่อาศัยอยู่ในบริเวณเมืองอักกราป่วยเป็นโรคนี้กันมาก คำว่าความชิออร์กอร์เป็นคำของชาวพื้นเมืองที่นั่น มีความหมายว่าการเจ็บป่วยของเด็กผู้เป็นพี่เมื่อแม่คลอดน้อง ที่เป็นเช่นนี้เพราะแม่ต้องให้น้ำนมตนเองแก่ลูกที่เกิดมาใหม่ส่วนเด็กผู้พี่ก็ไม่ได้นมแม่อีกต่อไป อาหารที่กินอยู่มีแต่แป้ง มีโปรตีนไม่พอ โรคนี้มักพบในเด็กอายุมากกว่า 1 ปีไปแล้ว 
          มาราสมัส เป็นคำกรีก หมายถึง การสูญเสีย เป็นโรคขาดโปรตีนและพลังงานประเภทหนึ่งที่ขาดพลังงานและโปรตีน เด็กมีแขนขาลีบเล็ก เพราะทั้งไขมันและกล้ามเนื้อถูกเผาผลาญมาใช้เป็นพลังงานเพื่อการอยู่รอด ผิวหนังหุ้มกระดูก เหี่ยวย่นเหมือนหนังคนแก่ ไม่มีอาการบวม ตับไม่โต มารามัสมักพบในเด็กอายุต่ำกว่า 1 ปี เนื่องจากมีการหย่านมไว เด็กได้รับการเลื้ยงดูด้วยอาหารที่ไม่มีคุณค่าทางโภชนาการ เช่น นมข้นหวาน แถมยังผสมแบบเจือจางเลยทำให้ขาดพลังงานและโปรตีน
          ถึงแม้โรคขาดโปรตีนและพลังงาน มีลักษณะเด่นชัดแยกได้เป็น 2 พวกตามที่กล่าวแล้ว เด็กที่เป็นโรคขาดโปรตีนและพลังงาน อาจมีลักษณะที่ผสมกันทั้งสองอย่างในเด็กคนเดียวกันก็ได้